Nederlands Kampioenschap 2005

Tekst en Foto's: Bennie Bos

 
    

Het is vrijdagochtend rond een uur of vijf als ik uit mijn auto stap en even ril op het moment dat ik van een warme kachel in de lichte vorst stap. Voor het pand in Oudehaske gloeit een oranje miniballon. Ik wordt begroet door Katrien, ze is opgewekt wakker en verteld me direct waar de koffie staat. Zij weet hoe het

hoort. Ik ben nog vroeg, de briefing staat pas over 3 kwartier gepland en de meeste teams proberen zolang mogelijk te slapen. Begrijpelijk natuurlijk, vier dagen vechten op het Nederlands kampioenschap ballonvaren gaat je niet in de koude kleren zitten. Reeds gisteren zijn er twee wedstrijden gevaren en de Amerikaanse wedstrijdleider David Levin heeft gelijk gezorgd voor een goede binnenkomer door de 18 deelnemende teams direct op de eerste vaart 5 markers op hun bord te leggen. 18 teams waarvan 1 uit Engeland. Daarbij in acht genomen dat de Belgen niet meedoen is dit een geweldig hoog aantal. Het geeft toch te denken voor de locatie, die is bijzonder mooi. Ik loop langs het bordje “streng verboden voor piloten en crew” en kom in het officials gedeelte waar chief observer Berend Jan Floor en zijn ega Sabina druk doende zijn om alle formulieren voor de observers op tijd klaar te hebben. Op de laptop

draait al een diashow met de foto’s die Berend gisteren maakte. In de naastliggende ruimte tref ik Jacob Kuiper en hij is vandaag verantwoordelijk voor de meteoinformatie. Het grote struikelblok van deze ochtend was de laaghangende mist. Ik had het gemerkt onderweg. Af en toe reed ik door een witte wolk waarbij ik totaal mijn zicht kwijt raakte, op de rem moest en de voorruit van mijn auto kletsnat werd.

   

     

“Dat gaat enige tijd duren voordat deze opgelost is”, wist Jacob te vertellen. Het voordeel was echter wel dat door deze grondbedekker de thermiek vandaag langzaam op gang zou komen. Het kantoor daarnaast is in beslag genomen door David Levin, druk in conclaaf met Rutger Coucke van de Dutch Balloon Competition Club

over de opdrachten van deze ochtend. Ik volg vanuit de zijlijn de discussie en leer weer enkele zaken bij over de manier waarop een opdracht tot stand komt. Ondertussen lopen diverse mensen druk te zijn met allerlei zaken zoals markers, copyeren van formulieren en de laatste meteo gegevens die via een achter het pand opgestelde windreader worden verzameld. Vanuit de briefingruimte wordt het geroezemoes steeds luider en ik zie dat de zaal al grotendeels gevuld is met koffielurkende slaapkoppen, die langzaam weer beginnen te begrijpen waar het hier om te doen is. Door de mistvorming wordt de briefing iets uitgesteld. De delegatie officials neemt vervolgens plaats achter het tot tafel omgebouwde biljart. Jacob legt de problemen met de mist uit. De reden dat men de tijd neemt is omdat er niet vroeg gestart kan worden omdat op vele plekken de grond nog niet zichtbaar is vanuit de lucht en dat in ieder

geval met de doelen al problematisch is. De laag is ongeveer 2/3 hoogspanningsmast dik. Een leuk bedachte meeteenheid dacht ik bij mezelf. Het zou de zon minstens een uur kosten om dit op te lossen. Vervolgens neemt David Levin de tasksheet door met de deelnemers. Hierop staan alle gegevens voor de opdrachten.

   

   

Men beschikt over diverse opstijgterreinen in de omgeving welke aan de hand van de beschikbare winden worden gekozen. De start zou vanochtend plaats vinden op het Common Launch Point in Oranjewoud, een nieuwe woonwijk bij de inmiddels al bekende huizen met de zwanen op het dak. Het gras is nat en koud en

het spijt mij nooit dat ik altijd gewoon steevast mijn leren Off Shore laarzen aan heb. Jelke Haven nodigde mij uit om met hem mee te varen in zijn Raven 90. Een zeer welkome verrassing, zeker achteraf na deze vaart toen de teller van mijn camera op 230 stond. Omdat er bijna geen wind was loste de grondmist langzaam op en na wat extra informatie bij de flagpole werd uiteindelijk de groene vlag gehesen ten teken voor de start. Ventilatoren begonnen te bulderen en weldra sloegen de vlammen uit de vele branders in de dure omhulsels. De eerste opdracht was een Elbow met punt A daarvan op hetzelfde startveld. De eerste marker voor punt B mocht pas na 2 kilometer worden uitgezet. Om nu de beste Elbow te kunnen maken was het dus zaak om voor de tweede marker weer terug te keren op dit veld en daar punt C te zetten. Diverse berekeningen waren al gemaakt en men kwam tot de conclusie dat laag

blijven de beste optie was. We stegen in de eerste groep op en de droom van een ballonfotograaf ging weer eens in vervulling. De zon scheen uiterst krachtig en zette de ballonnen om ons heen in een helder licht. Doordat alles laag bleef en her en der nog mistflarden zichtbaar waren, gaf het een geweldig mystiek plaatje.

 

   

Lange schaduwen tekenden zich af op de licht bevroren bodem en ik kreeg de kans om prachtige luchtfoto’s te maken van onder andere de Lindstrand X-serie wedstrijdballon in de vorm van een rugbybal welke gevaren werd door Pieter Kooistra. Een prachtding. Ook de Ultra Magic Racer demonstrator was een gewillig foto

object. Deze ballon werd gevaren door Henk Broeders. De PH-ABR Racer die besteld was door Ad Ballon was nog niet klaar omdat het op het moment enorm druk was in de Spaanse fabriek. Zelfs Hylke Feenstra was voorzien van een echte wedstrijdballon. Hij had geregeld dat hij een Kubicek Grand Prix tot zijn beschikking had. Deze ballon wordt normaal gebruikt in de wedstrijden door Michael Suchy, Kubicek sales manager in Tsjechie, maar was toevallig op transport terug uit Chili via Nederland zodat Hylke hem een weekje kon lenen. Naast ons hing de rode Schroeder van Mathijs de Bruijn, as always voorzien van helm en chute. Uiterst geconcentreerd voer hij over de boomtoppen en laag over een grasveld en maakte hij een ontspannen indruk. Nadat hij op enkele meters hoogte een watertje passeerde vielen plots al zijn papieren overboord, tasksheet, meteogegevens,

aantekeningen. Even was hij uit zijn concentratie maar hij herstelde zich snel.  Een groepje kinderen zag het gebeuren en wilden dit zeker wel even teruggeven aan de varende ballonvaarder. Op zich geen probleem, zei het niet dat hier een officiele wedstrijd werd gevaren en daarbij gelden strenge regels.

   

   

Op het moment dat Mathijs de papieren aan zou pakken, zou dit gelden als grondcontact en hem dit direct 200 strafpunten op leveren. Aangezien hij dáár natuurlijk niet zijn best voor zat te doen, moest hij het maar zonder de papiertjes regelen. Alle info was uiteraard ook bij zijn crew bekend en via radiocontact is het dan

gauw opgelost. Vele gordijnen gingen open en blonde dames in string stonden in vol ornaat en gefascineerd naar ons te kijken . . . . en wij naar hun. Nou . . . eigenlijk had ik daarop gehoopt in ieder geval (zie foto). Er zat geen snelheid in, maar van mij mocht dit ook nog wel even doorgaan op deze manier, ik genoot intens en wisselde ondertussen de eerste lege accu uit. Op een gegeven moment vaart Mathijs laag over een vijvertje en zie ik plots naast hem de volledige ballon van Broeders gespiegeld in het water (zie foto boven). Hebbes, de inzending voor de fotowedstrijd van Ultra Magic voor de kalender van 2006. Zonder problemen werd de snelweg gepasseerd door de collone ballonnen. Verderop hangen de UM en de Lindstrand racers gebroeder(s)lijk naast elkaar vlak voor het Abe Lenstra stadion (foto onder). Onder ons een sportveld met honkballende jeugd, leuk. Mogen wij

even binnenvallen !!! Jan Oudenampsen op de oude “spijker” moet hebben gedacht “een doel is een doel” toen hij vlak voor de doelpalen van het voetbalveld hing (foto onder). De deuren van de kleuterschool klappen open en tientallen schreeuwende kids zwaaien alsof er een prijs mee te verdienen valt.

  

   

Na 5 kwartier haalden we eindelijk de 2 kilometer cirkel waar onze crew en de ons toegewezen observer al klaar stonden om de marker in ontvangst te nemen. Het was al knap warm geworden en ik had de jas en sjaal ook allang aan de flessen gebonden. Nu was het even zoeken naar een windje terug. We varen over een

bungalow waar een man in hemd en broekje omhoog staat te kijken. Ik zeg tegen hem, “meneer, weet u wel dat u in de onderbroek staat ???”. “Ja”, zegt hij lachend, “ik verwacht op dit tijdstip toch ook nog geen visite !!!”. Jelke had al gauw door dat er wel een windje terug stond, maar dan ook weer met lage snelheid. “Ik ga het hoog proberen” zegt hij en knalt naar 1,5 kilometer alwaar de omgeving inclusief het Tjeukemeer duidelijk zichtbaar is. Het probleem was nu volgend, terug naar het startveld zou ons zo weer een uur kosten.  Op de tasksheet stonden echter nog 2 maal een Fly-On opdracht. Hoog varen gaf niet de goede richting maar wel snelheid. Besloten werd om de eerste opdracht maar te laten liggen en te proberen om op die andere 2 goed te scoren. We zaten inmiddels alweer onder de nul graden grens toen we de minimale afstand van 2 kilometer vanaf de vorige marker bereikten. De marker moest

natuurlijk nog wel even gedropt worden voor de restpunten. Op deze laatste Elbow marker moest het coördinaat geschreven worden van het doel wat we nu wilden gaan aanvaren en inmiddels uitgezocht hadden, met een minimum afstand van 3 kilometer. Jelke wilde niet eerst weer naar beneden om de marker veilig weg te leggen maar besloot van hoog te droppen. Goed kijken dus waar hij valt.

   

   

En vallen deed hij, minutenlang. Nu goed oriënteren. Snelweg, ter hoogte van de pomp loopt een B weg, eerste weggetje rechts, dan links de weg naar de boerderij, bij de 2e drinkbak in het weiland langs de sloot. Voor de zekerheid maakte ik daarvan nog enkele foto’s. We moesten hem terug vinden want op de marker

stond ook het coördinaat van het volgende doel, dus extra zuur als je deze kwijt raakt. Onder ons vliegt een klein vliegtuigje en op de radio hoor ik de piloot contact zoeken met de ballonvaarders. Arthur staat hem te woord en legt uit wat er aan de hand is. Ondertussen moet Jelke ook al besluiten wat zijn laatste doel is want dat moet dan weer geschreven worden op de marker die er nu zo uit moet. He, waarom moet het leven ook zo ingewikkeld zijn. We varen langs het volgende doel en de witte marker gaat er uit ter hoogte van een markant kerkhofje in ter Idzard. Ook hier weer notities en foto’s voor de herkenning straks vanaf de grond. Het laatste doel ligt bij De Hoeve vlak naast een kleine jachthaven. Jelke laat de ballon snel indalen want de gasvoorraad begon aardig leeg te raken. De weerspiegeling van de ballon op de grond geeft een aardige vervorming. Een zwaan in het weiland sluit zijn ogen om de nacht in

te gaan op het moment dat onze schaduw over hem heen gaat, hij snapt er niks van als het even later weer licht wordt. We kuieren nu laag boven de grond en maken grapjes over de gasvoorraad “ ver kunnen we niet vallen”. Langs de weg staat de crew ons op te wachten. We zijn ons doel links gepasseerd maar op het

moment dat we bijna op het fietspad willen landen, trekt de ballon door thermische invloeden toch nog richting het doel en besluit Jelke nog even te blijven hangen. We gaan de weg over, weer terug, maar steeds dichter naar ons doel. Opeens krijgen we door een duidelijk voelbare thermische bel een behoorlijk snelle slag naar links en wordt het nu tijd het gras te kussen. Enigszins onstabiel staan we aan de grond en hebben met de marker nog aan boord een zogenaamde “contest landing” gemaakt. De landingsplek is dus eigenlijk de plek waar de marker is gegooid. Om 11.05 zijn we geland, een vaart van 3 uur en een kwartier, not bad. Stel je eens voor dat we ook de Elbow nog afgemaakt hadden. Zeer benieuwd hoe de anderen het ervan afgebracht hebben. Onze vrouwelijke observer maakt notities van het geheel en doet een GPS meting op de landingsplek voor de exacte locatie die ik via onze

eigen GPS nog even check. Een boer was daar niet te vinden, dus sleepten we de nog overeind staande ballon naar het hek waar we de boel hebben ingepakt. Beide voorgaande markers waren in no-time terug gevonden en via GPS ingemeten waarna we terug konden naar de basis. De maag rammelt dus  . . . .

   

    

Tijd voor een bezoekje aan IkeAir waar ik me de kookkunsten (gebakken eitje) van Yke laat smaken. Die avond een dubbele vossejacht, Hare and Hounds. Alle ballonteams vertrokken vanuit Oudehaske richting Gorredijk. Er staat nogal wat wind en de ballon komt moeizaam overeind. Ronnie, Sabina, David en zijn vrouw

en de Franse dame van het meetteam vertrekken in de oude PH-PIN. Amper 5 minuten later knallen de anderen stuk voor stuk de lucht in om maar zo goed mogelijk te proberen de vos te volgen. Het was de bedoeling dat er 2 doelen zouden worden gezet. Bij een eerste tussenlanding zou iemand uitstappen en een kruis uitvouwen, doel 1. Daarna zou de ballon weer opstijgen en op zijn uiteindelijke landingsplek een tweede doel uitzetten. Maar toen de vos in de lucht was had hij al gauw door dat hij bij een tussenlanding waarschijnlijk niet rechtstandig zou kunnen landen en dus niet meer op zou kunnen stijgen en werd er via de radio opgeroepen dat er maar 1 doel zou zijn. Ik rijd ik mijn eigen auto achter Gerke aan, de broer van Ronnie en volger van de vos. Hij kent het gebied op zijn duimpje en zal de ballon zeker vinden. In Heerenveen komen we in een korte file die door de politie werd geregeld in verband

met een voetbalwedstrijd die avond. Ik wilde bij de ballon zijn voordat de meute er zou zijn, omdat er dan meestal leuke foto’s te maken zijn van marker gooiende piloten. Nou . .  gooien was er eigenlijk niet bij want de wedstrijdleiding had van deze opdracht een Gravity Marker drop gemaakt.

  

    

De piloot mag de marker niet gooien, maar moet deze rechtstandig laten vallen. Gooit hij de marker echter wel, in het heetst van de strijd, dan wordt er 50 meter bij zijn score opgeteld, erg zuur als je vlak bij het doel bent. Ik heb het al vaak zien gebeuren, en telt meestal als leedvermaak. Gerke heeft er behoorlijk de sokken

in want de ballon gaat snel. Op tijd ben ik bij de landing en dienen de eerste jagers zich ook al aan. Een prachtig gezicht. Voor de piloot is dit opperste concentratie. Ze zitten meestal in een daling, moeten het doel voor ogen hebben en zorgen dat ze niet vlak na het doel aan de grond klappen want dat levert een bonus van 500 punten in de min op. Het is erg moeilijk om te bepalen wanneer je de foto moet afdrukken want meestal heeft de piloot het tipje van de markers tussen duim en wijsvinger en kun je niet goed zien wanneer hij deze los laat. Het is me echter toch een aantal keren goed gelukt. Zie de vingers van Pieter. Als laatste vaart Jelke over het doel en laat toch even weer zien wat hij in huis heeft, hij gooit de mooiste score en kan de 1000 punter in zijn zak steken. Ik help nog even met het opruimen van de ballon en vertrek daarna naar mijn onderduikadres in de buurt van Oudehaske waar een heerlijk warm

bedje op mij staat te wachten. Dat leverde mij een iets langere nachtrust op dan de vorige dag toen ik alweer om 03.00 naast bed stond. De ochtendvaart van zaterdag wilde ik nog even meepikken. De wedstrijdleiding besloot deze vaart te beginnen met een Fly-in, een opdracht waarbij ieder team zijn eigen startplek moet kiezen onder bepaalde voorwaarden zoals minimale afstand.

   

   

De teams van Johannes en Pieter Kooistra en Henk Broeders kiezen hetzelfde veld. Even schrikken als Johannes probeert de boer te vinden en de deur van de stal opentrekt. Een kalf van een Rodesian Ridgeback stuift naar buiten. Dat is een hond met een enorme grote kop . . . maar wel hartstikke lief hoor. De boer heeft er geen problemen mee dat de ballonnen van zijn land opstijgen en binnen no-time staat het spul overeind terwijl in de verte de rode ballon van Mathijs het luchtruim kiest.

Wij rijden naar het doel wat midden in een weiland is uitgelegd. Ook nu weer een redelijke windsnelheid. Ik krijg toestemming van David Levin om in het veld foto’s te maken. Crew mag daar niet komen, het reglement eist een afstand van 150 meter. De ballonnen komen laag over mij heen en ik doe nogmaals mijn best om de vallende markers op de foto te krijgen. David had ook hier weer een Gravity Marker Drop gesteld. Op zich zou dat bij alle opdrachten zo moeten zijn. De “skills” van de piloten komen dan echt in het zicht en een goede werper kan dan niet meer zijn foute manoeuvre corrigeren. Het gaat tenslotte om precisievaren en niet om preciesiewerpen. De meeste ballonnen komen in de buurt van het kruis, een paar zitten er enkele honderden meters naast. Ieder team gaat vanaf hier zijn eigen weg want er staat nog een Angle op de lijst. Volgen heeft geen zin meer. Ik hou het voor

gezien en rij weer terug naar huis waarbij ik de ballonnen nog lang in het zicht heb. Uiteindelijk bleek dit ook de laatste vaart geweest te zijn want de zaterdagavond en zondagochtendvaart werden gecanceld. Zondagmiddag werd de uiteindelijke score bekend gemaakt en wat bleek: onze gasballonvaarder in opleiding, Henk Broeders, heeft voor de 3e keer op rij bewezen dat hij de beste wedstrijdvaarder van Nederland is.

   

   

Volgend jaar zal hij ons land moeten vertegenwoordigen op het grote wereld kampioenschap in Japan. De broers Kooistra streden een nek aan nek race om plaats 2 en 3. Eerst leek het erop dat Johannes de betere van de twee was, maar door een latere correctie op de Elbow, die Pieter nog 700 extra punten opleverde, werd toch plaats 2 opgeeist door Pieter en ging zijn broer naar plaats 3. Een spannende strijd met een geweldige kopgroep. De volledige uitslag kun je op Internet vinden. Een mooi kampioenschap.   Bennie Bos